Kort verslag

Vrijdag 6 oktober Felix Meritis, Keizersgracht 324, Amsterdam, 19.30 uur


Meer dan 500 mensen kwamen vrijdagavond af op NiZA’s Africa on the Move. In alle zalen van Felix Meritis stond Afrika centraal: van politiek tot literatuur tot cultuur. Een bruisende avond die aantoont dat Afrika volop leeft in Nederland. De afwijzing van de MFS-subsidie door minister van Ardenne leeft evenzeer: heel veel bezoekers ondertekenden de petitie ‘U steunt NiZA niet. Ik wel.’

Hieronder korte impressies:


Opening door Peter Hermes: “Het werk van onze bondgenoten gaat door”

Peter Hermes

In zijn openingstoespraak sprak NiZA-directeur Peter Hermes over de complexiteit van het Afrika van nu: “In Afrika lijkt sprake van een spagaat. Het gaat goed en het gaat slecht. In die strijd spelen maatschappelijke bewegingen in het zuiden van Afrika een cruciale rol. (…) Dat zijn de bondgenoten van NiZA. Onze solidariteit is blijvend. (…) Wij gaan door met aandacht te vragen in Nederland en Europa voor hen die in het zuiden van Afrika aan sterke democratieën bouwen. Hun eisen en idealen blijven we vertolken en op politieke agenda’s zetten.” Lees de volledige toespraak.


Politiek Den Haag: het Grote Voortrekkersdebat

Kathleen Ferrier

Onder leiding van Natasja van den Berg kruisten de politici Kathleen Ferrier (CDA), Farah Karimi (GroenLinks) en Max van den Berg (PvdA) de degens over het gevoerde beleid van minister van Ardenne. Karimi had felle kritiek op de vervuiling van het OS-budget, door financiering van opvang van asielzoekers en vredesmissies. Ook heeft de minister te hoge verwachtingen van het Nederlands bedrijfsleven als motor achter economische vooruitgang. Ferrier vond dat haar eigen minister meer aandacht had mogen besteden aan plattelandsontwikkeling en grote stedenproblematiek. Volgens Van den Berg haalt Nederland de milleniumdoelstellingen in 2015 nooit met het huidige beleid en budget. Karimi en Van den Berg pleitten beiden voor terugdraaiing van het besluit van minister van Ardenne om NiZA niet meer te subsidiëren.


Congo: nieuwste boek Lieve Joris

Lieve Joris

Veel bezoekers kwamen luisteren naar schrijfster Lieve Joris, die haar nieuwste boek Het uur van de rebellen presenteerde. Negen maanden lang werkte zij in de afzondering van een Belgisch klooster aan haar roman over de Oost-Congolese rebel Assani, die als Tutsi betrokken raakt bij wat wel de eerste Afrikaanse wereldoorlog wordt genoemd.


Afrikaanse literatuur

De Zuid-Afrikaanse schrijver Lewis Nkosi sprak in Felix Meritis over zijn nieuwste boek Mandela’s ego. Daarna interviewde Kees Schaepman de Zimbabwanen Trish en Wilf Mbanga over hun spraakmakende biografie van het eerste presidentiële echtpaar van Botswana, Seretse en Ruth Khama en over leven in ballingschap.


Bedrijven tussen oorlog en vrede

Oorlog of niet, handige zakenjongens weten hun graantje mee te pikken uit de Afrikaanse grondstoffenrijkdom. Zoveel werd duidelijk uit de documentaire Afrika: oorlog is business van Frank Vellenga en Pyt Douma. De oorlogen in Afrika draaiden vooral om de macht over grondstoffen en Nederlandse ondernemers speelden daarin een dubieuze rol. De film laat bovendien zien dat deze plunderingpraktijken ook na de oorlog gewoon doorgaan.
De documentaire is online te bekijken op www.uitzendinggemist.nl


Hiv-aids: vrouwen als hiv-drager en mantelzorger

In de documentaire HIV/AIDS: the Challenges of Care spraken drie Afrikaanse vrouwen met hiv-aids over hun ziekte en over hun werk als mantelzorgers in hun gemeenschap. De film werd toegelicht door Sisonke Msimang. Deze jonge bevlogen hiv-aidsdeskundige hield een vurig pleidooi voor het doorbreken van taboes over hiv, over seks en over de dood. Maar niet alleen in Afrika. Ook het Westen moet af van haar stereotype denken over seks in Afrika en de omgangsvormen tussen Afrikaanse mannen en vrouwen.


Zuid-Afrika: One Woman Show BUM

BUM

De Zuid-Afrikaanse artieste Napo Masheane klaagde met haar komische one-woman-show BUM het Westerse schoonheidsideaal aan. Haar politieke partij Butties United Movement (BUM) komt op voor erkenning van het achterwerk van de Afrikaanse vrouw.


Over Afrika: voetnoten bij een vertekend beeld

Onder leiding van radiojournalist John Jansen van Galen discussieerden Afrika-kenners Rik Delhaas, Peter Vlam en Ineke van Kessel over de beeldvorming over Afrika in het Westen. Van Kessel: “Ontwikkelingshulp houdt het beeld dat het nooit wat wordt met Afrika, in stand. (…). Ons beeld over Afrika zegt vooral veel over onszelf.”


Zimbabwe: Mugabes newsroom

Het gaat slecht met de persvrijheid in Zimbabwe. Korte theaterscènes beeldden de dagelijkse realiteit van journalisten treffend uit. Je kunt in de gevangenis belanden, voor een stuk wat je niet hebt geschreven; of je schrijft voor de staatskrant een positief artikel over Mugabe, en tegelijkertijd stuur je een andere versie naar de internationale pers.
Radiojournaliste Violet Gonda van het naar Londen uitgeweken Short Wave Radio sprak met veel passie over haar eigen ervaringen met de censuur. “Het gaat slecht met het land,” beaamde Gonda, maar: “Zimbabwe is ook zonder Mugabe niet beter af.”


Zambia: stem van het volk of macht van de elite?

Zambia ging in september naar de stembus. Maar volgens bisschop Mususu stelt de uitkomst niets voor zolang er geen nieuwe grondwet is. Die is nodig om burgers meer inspraak te geven. Melle Leenstra van het ministerie van Buitenlandse Zaken zag het anders: “Wij werken goed samen met de Zambiaanse overheid op het gebied van onderwijs en gezondheidszorg. Herziening van de grondwet moet vanuit de civil society zelf moet komen.” “Maar hoe kun je goed onderwijs garanderen zonder goed bestuur?” vroeg Mususu zich af. “Goed bestuur kan pas komen na wijziging van de huidige grondwet.”


En verder werd de boekenmarkt met kraampjes van boekhandel Athenaeum, Hivos en NiZA druk bezocht.